چرا جدا شدن از چین خطر واقعی است؟
«ما در حال برنامه ریزی برای همکاری با شرکت‌های چینی باری تولید تجهیزات انرژی تجدیدپذیر هستیم». «هاچینسون» مدیرعامل «صنایع آینده گروه فلزی فورتسکیوی استرالیا» در مصاحبه با رادیو و تلویزیون مرکزی چین گفت فناوری تولید خودکار چین، شگفت انگیز است.
شرکت‌های خارجی فراوانی وجود دارند که به مانند این شرکت استرالیایی درباره چین خوش بین هستند. گزارش‌هایی که اخیرا توسط شماری از اتاق‌های بازرگانی خارجی در چین منتشر شده کاملا این نکته را به اثبات می‌رساند. برای مثال، نظرسنجی که توسط اتاق بازرگانی آمریکا در چین انجام شده نشان می‌دهد ۶۶ درصد شرکت‌های آمریکایی مستقر در چین طی دو سال آینده سرمایه گذاری خود را حفظ می‌کنند یا افزایش خواهند داد.
نتیجه نظرسنجی اتاق بازرگانی استرالیا در چین نیز حاکی از آن است که بیش از ۶۰ درصد شرکت‌های استرالیایی چین را جزو سه مقصد اصلی سرمایه گذاری در جهان به حساب می‌آورند.
از ژانویه تا آوریل امسال، استفاده واقعی چین از سرمایه خارجی به حدود ۵۰۰ میلیارد یوان رسید که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته افزایش ۲٫۲ درصدی را نشان می‌دهد. در این میان، سرمایه گذاری واقعی فرانسه، انگلیس و کره جنوبی در چین رشد سریعی داشته است.
شایان ذکر است که سرمایه گذاری شرکت‌های خارجی به آسانی افتتاح یک فروشگاه و ساختن کارخانه نیست. همچنین این شرکت ها در حال افزایش سرمایه گذاری‌های خود در مراکز تحقیق و توسعه در چین هستند.
چه دلیلی پشت این تغییر یعنی گذار از «ساخت چین» به «ساخت مشترک با چین» وجود دارد؟ برخی تحلیلگران اشاره می‌کنند که چشم اندازهای بازار، حاشیه سود، محیط نوآوری و تداوم سیاست گذاری از جمله ملاحظات مهم برای سرمایه گذاری شرکت‌ها هستند.
طی سه سال گذشته، پاندمی کرونا به همراه ناآرامی‌های ژئوپلتیکی بین‌المللی اقتصاد جهان را در یک رکود قرار داد. اما بالعکس چین دارای یک محیط توسعه پایدار، رشد اقتصادی پیوسته و یک بازار فوق بزرگ با جمعیت بیش از ۱٫۴ میلیارد نفر است و بیش از ۴۰۰ میلیون نفر از این جمعیت جزو طبقه با درآمد متوسط هستند که همین «جذبه مغناطیسی» قوی برای سرمایه گذاری خارجی ایجاد می‌کند.
طبق گزارشی که اخیرا توسط سازمان ملل منتشر شد، پیش بینی رشد اقتصادی چین در سال جاری از ۴٫۸ درصد به ۵٫۳ درصد افزایش یافت. صندوق بین‌المللی پول پیش بینی کرده که کمک چین به رشد اقتصادی جهان در سال ۲۰۲۳ به ۳۴٫۹ درصد خواهد رسید.
از نظر شرکت‌ها نزدیکی به این بازار به معنای نزدیکی به «سرچشمه» است. توسعه با کیفیت بالای چین و بازار بزرگ آن نباید مغفول بماند. چگونگی تولید کارآمد و پربازده و کاهش هزینه‌ها مستقیما به توسعه شرکت‌ها مرتبط است.
چین دارای بزرگترین سیستم صنعتی جهان با کاملترین دسته‌بندی‌ها و کارخانه‌های پشتیبانی کامل است که باعث می‌شود شرکت‌های با سرمایه خارجی مواد خام با کیفیت بالا و بخش‌های حمایتی را با هزینه‌ای نسبتا پایین و کسب سود بالا، تامین کنند.
طی پنج سال گذشته نرخ بازگشت سرمایه گذاری مستقیم خارجی در چین به ۹٫۱ درصد رسیده و به این ترتیب در میان بالاترین‌ها در جهان قرار داشته است. به این ترتیب چگونه می‌توان از چنین نرخ بازگشت سرمایه‌ای وسوسه نشد؟
چند روز قبل، سومین نمایشگاه چین-کشورهای اروپای مرکزی و شرقی با موفقیت برگزار شد که طی آن ۶۲ پروژه با سرمایه خارجی با سرمایه گذاری کلی ۱۷٫۷۸ میلیارد دلار به امضا رسید. این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته رشد ۱۷٫۷ درصدی را نشان می‌دهد.
در حال حاضر اقتصاد جهان در حال دست و پنجه نرم کردن با چال‌هایی مانند یکجانبه گرایی و حمایت گرایی تجاری است. برخی کشورها در عین حال که برای «جداسازی و شکستن زنجیره‌ها» تلاش می‌کنند، از واژه ادعاییِ «ریسک‌زدایی» (خطرزدایی) به منظور سرپوش گذاشتن بر هدف سرکوب و مهار چین، استفاده می‌نمایند. اما مشخص شده که جدا شدن از چین خطر واقعی است.
نتیجه پژوهش یک اندیشکده اتریشی برآورد کرده که اگر آلمان خود را از چین «جدا» کند، تولید ناخالص داخلی سالانه این کشور تا ۲ درصد افت خواهد داشت که معادل یک ضرر ۶۰ میلیارد یورویی است.
«جان دوناهوی» مدیرعامل شرکت «نایکی» صراحتا تاکید کرد «جدا شدن» از چین برای تجارت جهانی فاجعه آمیز خواهد بود.
