لباس لری جنوبی با شماره ۳۱۳۰ برای زنان و ۳۱۳۱ به ثبت رسیده است

از دی ماه ۱۴۰۲ آقای اهورا توکلیان  به دنبال ثبت این میراث فرهنگی بود ابتدا از وزارتخانه میراث فرهنگی تهران  اقدام کردند و چندین مرحله پرونده به میراث فرهنگی شهر شیراز و استان کهگیلویه و بویر  تبادل شد در نهایت با پیگیری های انجام شده و جمع آوری اسناد و مدارک و مستندات تاریخی  و نظریه کارشناسان پژوهشکده مردم شناسی و کارشناسان خبره میراث فرهنگی این لباس در ۲۴بیست و چهارم مهرماه ۱۴۰۳ به ثبت ملی رسید.

از جمله اسناد و مدارک ارائه شده و به کار گرفته شده حکاکی های سنگ قبرهایست که چندین قرن قدمت دارند. و دیگری کتاب جامعه شناس بزرگ  دکتر بانو  آرمان شیشه گر است که در کتاب خویش به آن اشاره کرده است؛ دو مجسمه کشف شده ایلامی در منطقه بین رامهرمز و بهبهان و بررسی این دو مجسمه به این نتیجه رسیده اند که بقایای بجا مانده از زیور آلات و پوشش این دو مجسمه به پوشش زنان ممسنی و بهبهان شباهت بسیاری دارد.

همچنین  تندیس کشف شده ملکه ایلامی یعنی ملکه« ناپیر آسو» که در سال ۱۹۰۳ توسط دو مورگان در شوش کشف شد و دکتر «پی یر آمیه» این مجسمه را بزرگترین مجسمه فلزی کشف شده در شرق باستان میداند و هم اکنون در موزه لوور فرانسه نگهداری میشود که نوع پوشش این مجسمه شباهت بسیاری با پوشش لری جنوبی دارد از دیگر نکات مورد استناد  برای ثبت این میراث فرهنگی میتوان به  خیاطان و طراحانی  اشاره کرد که  لباس لری جنوبی را از نیاکان خویش به ارث برده اند.

همچنین افرادی مانند« لرد کرزن »در کتاب خویش این پوشاک را لری معرفی نموده آنجا که اشاره به این موضوع دارد که گروهی از ایلات مجاور مردم لر مانند قشقایی از این جهت لر هم خوانده میشوند که به لحاظ پوشش پوششی شبیه به لرها دارند.

همچنین از دیگر مستندات موجود به مستند بلوط و فیلم تلویزیون ملی در دهه ۱۳۴۰ و کتاب دکتر شهشهانی و جان تامسون و در نهایت نظریات دکتر سکندر امان الهی به هر حال آنچه از بررسی مستندات به دست میاید این است که قدمت این پوشش به دوران ایلام باستان می‌رسد که در دوران ساسانیان فراگیری آن را شاهد هستیم.

پوشش ثبت شده به شماره ۳۱۳۰و ۳۱۳۱ لری مختص لرهای جنوبی می باشد که در استان های کهگیلویه و بویر احمد و بوشهر و فارس و بخشی از خوزستان حضور دارند.

وجه اشتراکاتی با پوشش لرهای فیلی مثل گلونی که طایفه بستن آن متفاوت است و یا وجه اشتراکی بین لباس مردان لرهای جنوبی با لرهای فیلی که جزئیات ارائه داده شده است.

این پوشش از دوران ایلام باستان وجود داشته و در دوره ساسانیان فراگیر شده که در حال حاضر طی این چند هزارسال توسط لرهای جنوبی شامل چهار استان ذکر شده استفاده میشود.