سیگنال مثبت دیدار آقای «شی» و همتای آمریکایی در بالی
سیگنال مثبت ، وزارت امور خارجه چین روز جمعه ۱۱ نوامبر (۲۰ آبان) رسما اعلام کرد «شی جین پینگ» رئیس جمهور چین در نشست گروه ۲۰ (G20) در بالی اندونزی که از ۱۴ تا ۱۷ نوامبر (۲۳ تا ۲۳ آبان) برگزار می‌شود، شرکت خواهد کرد و برای شرکت در نشست «سران اقتصادی اپک» به بانکوک پایتخت تایلند (۱۷ تا ۱۹ نوامبر) می‌رود. این خبر مهم قابل توجهی است که جامعه جهانی مدت‌هاست در انتظار آن بوده است.
کاخ سفید نیز یک روز قبل از اعلام وزارت خارجه چین یعنی روز پنجشنبه هفته قبل اعلام کرد، «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا روز دوشنبه با همتای چینی خود در بالی دیدار می‌کند. این تا حدی نشان دهنده اشتیاق طرف آمریکایی برای برگزاری این ملاقات است. دیدار شی-بایدن نخستین ملاقات چهره به چهره سران دو کشور از زمان ورود بایدن به کاخ سفید محسوب می‌شود. در حال حاضر که تنش‌ها میان دو قدرت بزرگ چین و آمریکا در حال افزایش است، اهمیت دیدار صمیمی و تبادل نظر عمیق مستقیم سران دو کشور واضح و مبرهن است.
با توجه به دیدار آتی سران چین و آمریکا و صرف نظر از موضوع مورد بحث در این ملاقات، نفسِ عمل دیدار چهره به چهره رهبران پکن و واشنگتن یک سیگنال مثبت ارسال می‌کند که می‌تواند به کاهش تنش موجود کمک کند.
روابط چین-آمریکا به عنوان یکی از مهمترین روابط دوجانبه بین‌المللی در جهان با دشواری‌های بی‌سابقه‌ای روبروست. نه فقط چین و آمریکا بلکه منطقه آسیا-اقیانوسیه و کل جهان فشار فزاینده و خطرات بالقوه‌ای را احساس می‌کنند. بنا بر این بهبود مناسبات چین-آمریکا با هدف بازگشت به مسیر صحیح توسعه سالم و باثبات در اسرع وقت، به خواسته مشترک جامعه بین‌المللی تبدیل شده است.
می‌دانیم که طرف آمریکایی پیش از برگزاری این نشست اقدام به درز دادن اطلاعات از طرق مختلف کرده است. پس از طرح پیشنهاد ایجاد «گاردریل‌ها»، ایالات متحده این بار پیشنهادهای مثل ساخت بستری برای روابط با چین و تعیین «خط قرمزهای دو طرف» کرده است. علی رغم تفاوت واژگانی پیشنهادهای فوق، معنی آنها مشابه است.
این باور وجود دارد که معنای پیشنهادات فوق اجتناب از یک رویارویی ناخوشایند یا حتی درگیری میان چین و ایالات متحده است. مایلیم باور کنیم که آمریکا خواهان این نیست که روابط پکن-واشنگتن همچنان به وخامت بگراید تا به بن بست برسد.
چین به عنوان کشوری که قاطعانه مسیر توسعه صلح آمیز را دنبال می‌کند هیچ علاقه‌ای به درگیری با هیچ کشوری ندارد. به عبارت دیگر، این موضوع باید یک اتفاق نظر میان دو کشور چین و آمریکا باشد.
سیگنال مثبت ، لازم به ذکر است که وضعیت دشوار کنونی در روابط چین-آمریکا کاملا به دلیل فهم و رفتار اشتباه برخی افراد در ایالات متحده است.
اجتناب از درگیری میان چین و آمریکا نباید یک شعار تو خالی باشد. واشنگتن باید اقدامات ملموس انجام دهد. مساله تایوان در کانون منافع اصلی چین قرار دارد و اصل چین واحد پایه سیاسی روابط چین-ایالات متحده محسوب می‌شود. هیچ جایی برای چانه زنی وجود ندارد. حقایق نشان می‌دهند که درک ایالات متحده از «خط قرمز» روابط چین-آمریکا بسیار فراتر از حد کافی است.
«جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی ایالات متحده گفت که آمریکا در دیدار آتی سران دو کشور به موضوع تایوان خواهد پرداخت و ابراز اطمینان کرد مقامات تایوان احساس راحتی و امنیت فراوانی خواهند داشت.
این نخستین نقض جدی اصل چین واحد محسوب می‌شود. تنها راه ایجاد احساس امنیت و راحتی برای ساکنان جزیره تایوان، عدم هر گونه حمایت و تشویق به استقلال تایوان است. ایالات متحده باید درک کند که در خصوص مساله تایوان، راه حل صلح آمیز در تضاد با تلاش‌های جدایی طلبانه استقلال تایوان است. برای حفظ واقعی صلح در دو سوی تنگه تایوان، مخالفت قاطعانه با هر گونه اقدامات استقلال طلبانه تایوان ضروری است.
اشتیاق چین برای بهبود روابط پکن-واشنگتن صادقانه است و در عین حال نگرش آن به حفظ منافع اصلی‌اش نیز قاطعانه است. این واقعیت هیچ گاه تغییر نخواهد کرد. چین همواره روابط پکن-واشنگتن را در راستای سه اصل احترام متقابل، همزیستی مسالمت آمیز و همکاری برد-برد که از سوی رئیس جمهور شی مطرح شده، توسعه می‌دهد و به آن می‌نگرد.
این موضع آشکار همچنین طی دیدار آتی سران دو کشور انعکاس خواهد یافت. امیدواریم واشنگتن رویکردی مسئولانه اتخاذ کند و با چین کنار بیاید.
