معنای افول قدرت آمریکا در منطقه خاورمیانه چیست؟
اخیرا وقتی به سیاست خاورمیانهای ایالات متحده پرداخته میشود، واژه «ناکامی» به کلیدواژهای رایج در میان مباحث افکار عمومی بینالمللی شده است. شبکه خبری «الجزیره» در گزارشی تاکید کرد که آمریکا «در حال از دست دادن قدرت خود» در خاورمیانه است. دلیل آن این است که ایالات متحده مدتهای مدید در امور منطقه مداخله کرده، باعث تحریک درگیریها و تقابلها شده، جنگ و ناآرامی و فقر به راه انداخته و انواع اقدامات هژمونیک را به کار بسته و کاملا مردم خاورمیانه را از خود بیزار کرده است.
افول قدرت آمریکا در خاورمیانه به معنای افول سیاست قدرت طلبی و ارعاب آن است. ایالات متحده به مانند دیگر نقاط از دموکراسی، حقوق بشر و صلح در خاورمیانه دم میزند اما در واقعه مداما درگیریها را در منطقه تحریک میکند و حتی جنگهایی را برای ایجاد مستقیم تغییر رژیم به راه میاندازد اقدامی که به جنگهای مکرر و مناقشات عمیق در بسیاری از کشورهای منطقه منجر شده است.
این باتلاق و مخمصه امنیتی، فاجعه بشری جدی ایجاد کرده است. بر اساس نتایج نظرسنجی که توسط «مرکز تحقیقات سیاست عربی» مستقر در دوحه پایتخت قطر سال گذشته در ۱۴ کشور عربی انجام شده، ۷۸ درصد از پاسخ دهندگان معتقدند که بزرگترین تهدید و منبع بی ثباتی در منطقه خاورمیانه، ایالات متحده است.
ایالات متحده تحریمهای یکجانبهای را به صورت بی رویه در خاورمیانه اعمال کرده و باعث ضررهای اقتصادی جدی به کشورهای تحت تحریم و افت کیفیت زندگی مردم شده است.
بیش از ۴۰ سال است که آمریکا تحریمها علیه ایران را مداما افزایش داده و گام به گام تلاش کرده فشار را افزایش دهد و نظام جمهوری اسلامی را سرنگون کند. ایران تحریمهای ایالات متحده را به عنوان «اقدامات جنایی و تروریستی» توصیف و افکار عمومی بینالمللی نیز این تحریمها را به عنوان «سلاح کشتارجمعی» که حق زندگی و سلامت مردم ایران را به خطر انداخته، تقبیح کرده است.
آمریکا همچنین به سرکوب، توهین و ارعاب کشورهای منطقه خاورمیانه پرداخته است. برخی سیاستمداران آمریکایی حتی از عبارات توهین آمیز مانند «نجس» برای توصیف کشورهای منطقه استفاده میکنند. ایالات متحده قدرتش را در خاورمیانه از دست داده بخاطر خودخواهیاش. کشورهای منطقه مانند عربستان سعودی و ایالات متحده عربی از پیروی از آمریکا در کنار گذاشتن روسیه سر باز زدهاند. به عبارت دیگر کشورهای بزرگ تولید کننده نفت به حرفهای ایالات متحده برای فرمول گذاری طرحهای تولید نفت گوش نمیکنند و متحدان منطقهای واشنگتن روابط خود را با ایران «دشمن شماره یک» آمریکا در منطقه بهبود بخشیدهاند.
روزنامه «واشنگتن پست» معتقد است سیاست خارجی آمریکا انعطاف پذیری خود را از دست داده و توسط گروهی از نخبگان کوتهفکر مدیریت میشود کسانی که ظاهرا قادر نیستند درک کنند جهان خارج در حال تغییر است.
با نگاهی به خاورمیانه میتوان متوجه شد که نسیم روح افزایی در حال وزیدن است. با این حال ایالات متحده در مواجهه با جریان آشتی منطقهای نه فقط رفتاری نامتعارف دارد بلکه علنا این روند را به باد انتقاد گرفته است. آمریکا همچنین به انجام حملات هوایی علیه سوریه ادامه میدهد موضوعی که باعث تنفر کشورها و مردم منطقه شده است.
«ابراهیم هاشم» تحلیلگر سیاسی اماراتی میگوید: بگذارید سیاستمداران آمریکایی شکایت کنند و معترض باشند، مردم کشورهای عربی نباید به چهره آنها نگاه کنند. اعراب به حرفهای خارجیهایی که سالهای سال نقش مخرب در جهان عرب ایفا کردهاند، گوش نمیکنند.
آنچه ایالات متحده کاملا آشکار ساخته ماهیت هژمونیک خود است و باعث شده مردم جهان بیشتر و بیشتر به دورویی واشنگتن پی ببرند.
پیش بینی میشود همزمان با افزایش فریادهای جهانی علیه هژمونی، ایالات متحده خود را تنهاتر از همیشه در صحنه بینالملل احساس کند.