کاریکاتور | وقتی ناسا تمایل دارد قانون آمریکا را برای گرفتن نمونه خاک ماه چین دور بزند
هنگامی که کاوشگر ماه «چانگئه-۶» چین اولین نمونه خاک سمت دور کره ماه در طول تاریخ بشر را به زمین بازگرداند، سخنگوی سازمان ملی هوانوردی و فضایی (ناسا) از اینکه چین از ناسا برای شرکت در تحقیقات خاک سمت دور ماه دعوت نکرده است، گلایه کرد. در همین رابطه، «مائو نینگ»، سخنگوی وزارت خارجه چین گفت که به نظر میرسد آمریکا قانون «اصلاحیه ولف» به منظور منع همکاری فضایی با چین را فراموش کرده و همچنین نمیداند که آیا دولت آمریکا به دانشمندان خود اجازه میدهد تا در همکاری با چین در زمینه فضایی مشارکت کنند یا خیر.
قانون «اصلاحیه ولف» مصوبهای است که توسط کنگره آمریکا در سال ۲۰۱۱ تصویب شد که طبق آن، ناسا و شرکتهای هوافضایی را که دارای روابط قراردادی با ناسا هستند از هرگونه تماس و همکاری فضایی چین منع میکند. این به عنوان اقدامی به منظور سرکوب صنعت هوافضای چین تلقی میشود.
اما همزمان با این گلایه، «بیل نلسون»، مدیر ناسا گفته است که به محققان آمریکایی چراغ سبز نشان میدهد تا درخواست برای اخذ نمونه خاک سمت دور کره ماه جمع آوری شده توسط کاوشگر «چانگ ئه-۶» چین، به چین ارائه دهند. در عین حال او تاکید کرد که برای نقض نشدن قانون «اصلاحیه ولف»، همه درخواستها باید بررسی شوند.
این اولین بار نیست که ناسا چنین موضعگیری با تناقض منطقی را نشان داده است. یک ایمیل داخلی ناسا که در دسامبر سال گذشته فاش شد، نشان داد که ناسا در نوامبر همان سال، نامهای مبنی به کنگره ارسال و از کنگره درخواست کرد که به محققانی که از سوی ناسا حمایت مالی دریافت میکنند، اجازه دهد تا برای دریافت نمونه خاک کره ماه که توسط کاوشگر «چانگ ئه-۵» چین در سال ۲۰۲۰ از کره ماه به زمین منتقل شد، درخواست ارائه کنند. اما در این نامه تاکید شد که «ممنوعیت انجام فعالیتهای دوجانبه با چین در پروژههای تامینشده توسط ناسا همچنان رعایت میشود.»
این رفتار دوگانه ناسا نشانه ذهنیت تنگ نظرانه سیاستمداران آمریکایی است. بر عکس آن، چین یک نگرش باز به همکاری فضایی بینالمللی دارد.
چین در اکتبر سال گذشته، اعلام کرد که درخواستهای متقاضیان همکار برای همکاری در تحقیقاتی علمی نمونه خاک کره ماه که توسط کاوشگر «چانگ ئه-۵» چین جمع آوری و به زمین منتقل شده را دریافت و بررسی میکند.
این بار نیز «لیو یونفنگ»، رئیس دپارتمان همکاریهای بینالمللی سازمان ملی فضایی چین، در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت که این جزئیات فرآیند درخواست تحقیقات نمونه خاک سمت دور ماه را اعلام کرده و چین از محققان علمی از سراسر جهان استقبال میکند تا مطابق رویههای مربوطه درخواست خود را ارائه دهند.
در همین پس زمینه است که ناسا به محققان آمریکایی چراغ سبز نشان داد تا برای اخذ نمونه مذکور درخواست خود را ارائه کنند.
اما فقط این سئوال باقی است که فرضا اگر ناسا واقعاً از چین نمونه خاک ماه را تحویل بگیرد، آیا این موضوع به منظره «همکاری با چین» محسوب میشود یا خیر و آیا آن نقض قانون «اصلاحیه ولف» خود آمریکا به منظور منع همکاری فضایی با چین، به حساب میآید یا خیر؟