صداقت مبهم آمریکا در کاهش تنش با چین

مقامات بلندپایه ایالات متحده انتظار ندارند سفر آتی آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا به چین فایده ای داشته باشد. اگرچه کارشناسان چینی نیز انتظار کمی دارند، اما معتقدند که این سفر به دلیل نیاز فوری ایالات متحده به تعامل با چین است در حالی که خود را درگیر مشکلات داخلی و بین المللی می بیند. این سفر، ممکن است پنجره ای به روی نجات روابط دوجانبه ای باشد که اکنون در حالت وخامت “بدتر به بدترین” است. کارشناسان پیش بینی کردند که در سفر بلینکن و آغاز مجدد مرحله بعدی نشست مقامات دو کشور در سطح بالا، مسئله تایوان، همکاری اقتصادی و درگیری‌های روسیه و اوکراین در صدر فهرست موضوعات قرار دارد. به گفته کارشناسان، برای اینکه این دیدار نتایج عملی به همراه داشته باشد، وظیفه واشنگتن است که صداقت و احترام بیشتری نشان دهد، زیرا این ایالات متحده است که بیشتر مشتاق ارتباط با چین است نه برعکس.

لو شیانگ، محقق آکادمی علوم اجتماعی چین، به گلوبال تایمز گفت: بلینکن بالاترین مقام آمریکایی است که از زمان روی کار آمدن جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا در ژانویه ۲۰۲۱، به چین سفر می کند و این سفر همچنین در زمانی انجام می شود که روابط دوجانبه به پایین ترین حد خود رسیده است.

با این حال، وی اظهارات دانیل کریتنبرینک معاون وزیر امورخارجهٔ آمریکا در امور شرق آسیا و اقیانوسیه و کورت کمپبل صاحب قبلی این منصب را “محدود” توصیف کرد و گفت: اگرچه هنوز مشخص نیست که آیا ایالات متحده در بهبود روابط صادقانه عمل می کند یا نه ، اما از اظهارات آنها مشخص است که ایالات متحده به خطر بحرانی شدن روابط دوجانبه و فوریت آن پی برده است. وانگ ون‌بین، سخنگوی وزارت امور خارجه چین، درباره جزئیات دیدار بلینکن از یکشنبه تا دوشنبه توضیحی نداد و گفت که هر دو طرف در حال گفتگو درباره تشریفات سفر هستند و به زودی جزئیات را منتشر خواهند کرد. جین چان‌رونگ، دانشیار دانشکده مطالعات بین‌المللی در دانشگاه رن‌مین چین، گفت که انتظار می رود در این مرحله از نشست در سطح بالا، مسئله تایوان، همکاری اقتصادی و مناقشه روسیه و اوکراین در صدر فهرست موضوعات سفر بلینکن قرار گیرد. اندکی قبل از تایید دیدار بلینکن توسط چین، چین گانگ، عضو شورای دولتی و وزیر امور خارجه چین، بنا به درخواست وی با بلینکن تماس تلفنی داشت. در طول این تماس تلفنی، شین موضع قاطع چین در مورد نگرانی های اصلی مانند مسئله تایوان را توضیح داد.

لی های‌دونگ، استاد دانشگاه روابط خارجی چین، به گلوبال تایمز گفت که دلیل اینکه ایالات متحده مشتاق تعامل با چین مبتنی بر سفر بلینکن به این کشور است تا حدی به این دلیل است که واشنگتن در باتلاق مسائل داخلی و بین‌المللی مانند مشکل سقف بدهی خود، درگیری‌های روسیه و اوکراین و مسائل فوری دیگر گرفتار شده است.

او خاطرنشان کرد که ارتباطات با چین برای حل این مشکلات راه حل کلیدی است. لو معتقد است که اشتیاق ایالات متحده برای تقویت ارتباطات با چین نیز پس از بی نتیجه ماندن تلاش های این کشور برای همسویی کشورها برای مقابله با چین انجام شده است. به غیر از یک یا دو کشور، بیشتر آنها حاضر نیستند خود را به ارابه ایالات متحده ببندند و بیشتر کشورها علناً نگرانی خود را در مورد بدتر شدن روابط چین و ایالات متحده ابراز کرده اند.

رهبران آسیای جنوب شرقی نسبت به هزینه اقتصادی رقابت فزاینده ایالات متحده و چین در نشست آسیایی بوآئو در های‌نان که ماه مارس امسال تشکیل شد هشدار دادند. در ماه آوریل، امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه نیز از اروپا خواست وابستگی خود به آمریکا را کاهش دهد و پای خود را به رویارویی چین و آمریکا بر سر مسئله تایوان نکشانند.

با وجود انتظارات کم از سفر بلینکن ، لو همچنان بر این باور است که هنوز برای هر دو کشور دیر نیست که از این سفر به عنوان “پنجره فرصت” برای جلوگیری از سقوط روابط دوجانبه از “بد به بدترین” استفاده کنند. او بر این باور است که اجماع عمیق‌تر بین دو اقتصاد بزرگ جهان نه تنها می‌تواند از سقوط روابط دوجانبه جلوگیری کند، بلکه می‌تواند مانع سرریز بحران رقابت چین و آمریکا به سایر کشورها شود.